دنیا تا کی نفت دارد؟
طی سالهای اخیر و با پیشرفت تکنولوژی، استخراج نفت نیز از میدان نفتی به شدت افزایش یافت، از سوی دیگر نیز با افزایش بهای نفت جستجوی ذخایری را که حتی دسترسی به آنها سختتر است بیشتر شد، اما نکته ای که در این میان نگرانکننده است، این است که تا جهان تا کی نفت دارد؟
طی تحقیقات گستردهای که در سال ۲۰۰۰ توسط مؤسسه آمریکایی ژئولوژیک انجام گرفت، برآورد شد که نهایت ذخایر قابل کشف نفتی تحت قواعد بینالمللی، حدود ۳/۳ تریلیون بشکه است که تاکنون حدود یک سوم آن استخراج شده است.
بعد از اعلام این خبر، انجمن تحقیقات انرژی دانشگاه کمبریج نیز برآورد کرد که کل ذخایر قابل دسترسی نفتی ۸/۴ تریلیون بشکه است؛ این برآورد بیشتر که توسط دانشگاه کمبریج زده شده، نشان میدهد که چگونه تکنولوژی جدید باعث کشف منابع بیشتر شده است و با افزایش تکنولوژی امکان کشف و استخراج منابع نفتی و گازی وجود دارد، چیزی که این روزها شاهد آن هستیم و در واقع همواره به دنبال اخبار رو به اتمام گذاشتن ذخایر جهانی، کشف و یافتن نفت نیز شدت میگیرد.
از سویی دیگر نیز، جستجوهای امروزی شکل دیگری به خود گرفتهاند و شرکتها با روی آوردن به میادین قدیمی سعی در استخراج عمیقتر و بهتر انرژی دارند، چراکه در حال حاضر تنها چند نقطه محدود دست نخورده در جهان باقی مانده است و بیشتر کارشناسان بر این باورند که شرکتهای نفتی، معمولا تنها یک بشکه از سه بشکهای را که کشف مینمایند، استخراج میکنند و دو بشکه به علت سختی استخراج آنها یا گرانی، همان جا باقی میماند و معتقدند که رفتن به دنبال این منابع نادیده گرفته شده، شانس بزرگی ایجاد میکند که در اما در حال اضر و با قیمت کنونی نفت این هزینه بر بودن هم باز در نهایت به نفع شرکت استخراج کنند نفت است.
اما نباید این نکته فراموش شود که، میزان مصرف سوختهای فسیلی در جهان ثابت نیست. در واقع با روند افزایش جمعیتی جهان مصرف سوختهای فسیلی نیز روندی افزایشی دارد. البته همه چیز هم مساله جمعیت نیست، بلکه به استانداردهای زندگی هم ربط دارد. در حقیقت با بالا رفتن استانداردهای زندگی در مناطقی خاص از جهان مصرف سوختهای فسیلی هم فزونی میگیرد و با روندی که در حال حاضر وجود دارد بیراه نیست اگر بگوییم این سوختها خیلی زودتر از آن که گمان میرود به اتمام خواهند رسید.
در حال حاضر به طور متوسط سالانه یازده میلیارد تن نفت در دنیا مصرف میشود. در این بین ذخایر نفت خام دنیا سالانه در حدود چهار میلیارد تن کاهش مییابد. اگر این روند به همین شکل و بدون توجه به افزایش جمعیت و افزایش مصرف و مواردی از این دست پی گرفته شود، میشود گفت که ذخایر شناخته شده نفتی جهان تنها تا سال ۲۰۵۲ میتواند تاب بیاورند و پس از آن استخراج نفت بدل به شغلی منقرض شده خواهد شد. باید همگان باور کنند که نفت زیادی برای مصرف نمانده است.
اما اگر بخواهیم بگوییم، در سال ۲۰۸۸ دنیا از هر نوع سوخت فسیلی تهی خواهد شد، باید گفت نه و قطعا در جریان این سالها یک سری ذخایر جدید کشف خواهند شد که این میتواند کاری کند عمر حضور دنیوی سوختهای فسیلی بیشتر شود. اما حتی این نیز نمیتواند برای ابد دوام آورد. نه تنها یافتن ذخایر جدید سوخت فسیلی مدام سختتر و سختتر میشود، بلکه حتی آنهایی هم که کشف میشوند، کوچکتر از ذخایری خواهند بود که در گذشته پیدا شده اند و حالا سخن از پایان ذخایر آنها به میان آمده.
در پایان باید گفت تمام این محاسبات و چرتکه انداختن ها برای میزان نفت تنها به این علت است که علاج واثع را پیش از وقوع پیدا و درمان کنیم و به نظر میرسد در حال حاضردنیا نیازمند سیاستی است که بنشیند و درباره منابع پایان ناپذیر موجود فکر کند و بداند که جایگزینهایی بسیار بسیار بیشتر و بهتر از انواع سوخت فسیلی که سالیان سال دنیا و صنایع دنیا را پیش بردند.
منابع تجدیدپذیرانرژی پیشنهادی دیگر هستند که پیش پای جوامع بشری قرار دارند. راهی برای عبور از بحران انرژی و بمب ساعتی که انگار کوک شده تا هر لحظه پایان انرژی را خبر دهد و این که در اروپا در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ انرژیهای تجدید شونده نه دهم از انرژیهای جدید ورودی را تشکیل میدهند، برای تمام دنیا میتواند سرمشق باشد.