ایران در انتظار رکورد تولید روزانه ۱ میلیارد مترمکعب گاز
پس از خروج موقت چین از فاز ۱۱ میدان گازی بزرگ پارس جنوبی ایران به خاطر مسائل سیاسی، شرکت نفت ایران به دنبال شرکت های داخلی برای ادامه تولید می گردد. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران با توجه به محدودیت های فنی و مالی شرکت های داخلی برای بر عهده گرفتن چنین پروژه های بزرگی، عناصر فازهای ۱۱ ،۱۵ و ۲۱ را جدا کرده و سه فاز دیگر ۲۵، ۲۶ و ۲۷ ساخته است. بیشتر کارهای این فازهای جدید قبلا انجام شده اند. زنگنه هفته گذشته اظهار داشت که تمامی بخش های دریایی فازهای پارس جنوبی در نیمه اول ۲۰۲۰ کاملا توسعه خواهند یافت.
حتی با وجود تحریم های آمریکا، میدان گاز طبیعی پارس جنوبی در مرکز استراتژی ایران برای تولید هر چه زودتر حداقل یک میلیارد متر مکعب در روز گاز قرار دارد. تولید این میدان در حال حاضر ۸۷۵ میلیون متر مکعب در روز است.
این بخش ۳۷۰۰ کیلومتر مربعی از حوزه گازی ۹۷۰۰ کیلومتر مربعی که ایران با قطر در آن شریک است، تقریبا ۱۴٫۲ تریلیون متر مکعب ذخایر گازی ( معادل ۸ درصد کل ذخایر دنیا) به علاوه ۱۸ میلیارد بشکه میعانات گازی دارد. این حوزه برای تبدیل شدن ایران به یک بازیگر جهانی اصلی در بازار گاز طبیعی مایع بسیار حساس است. در واقع، پارس جنوبی در حال حاضر حدود ۶۰ درصد کل تولید گاز ایران را تشکیل می دهد.
کار در اکثر فازهای اصلی این میدان رو به پایان است. زنگنه اعلام کرد که فاز ۱۴ این پروژه تا پایان سال جاری ایرانی پایان خواهد یافت. این سکو پس از عملیاتی شدن قرار است ۱۴٫۱ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در روز تولید کند. هدف فاز ۱۳ هم تولید ۵۷ میلیون متر مکعب گاز در روز است.
به این ترتیب راه برای تولید حدود ۲۸ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در روز بعلاوه ۷۵ هزار بشکه میعانات گازی و سایر محصولات همراه باز می شود. پس از خروج آمریکا از برجام و آغاز تحریمها، سرعت توسعه فازهای ۱۷ و ۱۸ و ۲۰ کند شده است ولی تقریبا ۹۵ درصد آماده هستند. کل تولید فازهای ۱۷ و ۱۸ حدود ۳۹ تا ۴۱ میلیون مترمکعب در روز است که برای بخش تولید برق داخلی مورد استفاده قرار می گیرد.
قرار بود فاز های ۲۲ تا ۲۴ تا پایان سال جاری ایرانی ۵۱ میلیون متر مکعب در روز تولید داشته باشند ولی کمبود ارز خارجی پس از خروج آمریکا از برجام باعث تغییراتی در تاریخ تولید آنها شد. پس از خروج آمریکا از برجام و بی ثباتی به وجود آمده در شرکت های غربی، ایده جایگزینی فناوری روسیه و چین مطرح شد. این پیشنهاد زمانی مطرح شد که روسیه هم درگیر تحریمهای بیشتر از طرف آمریکا بود. چین کاملاً متعهد به شراکت در فازهای مختلف این پروژه بود تا زمانی که دورنمای این مشارکت برای پکن مشخص شد. با توجه به این محدودیت ها، فازهای ۲۲ ۲۳ و ۲۴ در حال حاضر با ظرفیت کامل خود فعالیت نمیکنند و ۵۰ تا ۵۵ درصد کارایی خود را ارائه می دهند.
تا کنون ۳۳ میلیارد دلار در فازهای عملیاتی شده پارس جنوبی هزینه شده است. حدود ۹۰ میلیارد دلار دیگر لازم است تا فازهای باقیمانده عملیاتی شوند و ظرفیت تمام فازها تا هدف مورد نظر افزایش یابد. به همین دلیل است که چنین معامله خوبی به چین پیشنهاد شد و چین شراکت خود در این پروژه را معلق نگه داشته و به آن پایان نداده است. تخفیفی که ایران به مذاکره کنندگان خصوصی پیشنهاد داده ۹ تا ۱۴ درصد کمتر از نرخ تعیین شده است. این تخفیف ها بیشتر از آن چیزی هستند که در زمان محمود احمدینژاد، رئیس جمهور پیشین ایران پیشنهاد شده بود چون ایران به خاطر تحریم های آمریکا مجبور است کسری بودجه بالاتر از حد انتظار خود را جبران کند./تسنیم