بلاتکلیفی ما در دوره پساسوخت فسیلی
به گزارش رویترز، یک روز پیش از جلسه سالانه سهامداران تویوتا با هدف بررسی دقیق مدیریت و راهبرد شرکت، از این طرح رونمایی شد. طرحی که شامل چرخش تدریجی بهسوی فناوری خودروهای برقی باتریدار است که زیر نظارت آکیو تویودا، مدیرعامل سابق این شرکت، آغاز شد.
تویوتا گفت قصد دارد ساختن نسل جدید باتریهای لیتیوم-یونی را از سال ۲۰۲۶ آغاز کند، باتریهایی که امکان طی مسافتهای طولانیتر و شارژ سریعتر را فراهم میکنند.
طبق گزارش رویترز، این شرکت همچنین اعلام کرد به «پیشرفت بزرگی در عرصه فناوری» دست یافته که پاسخگوی مشکل دوام باتریهای حالت جامد است و گفت در حال ابداع روشهایی برای تولید انبوه این باتریها با هدف تجاریسازی آنها در بازه ۲۰۲۷ تا ۲۰۲۸ است.
باتری حالت جامد نسبت به باتریهای مایع الکترولیتی موجود میتواند انرژی بیشتری در خود نگه دارد. خودروسازان و تحلیلگران انتظار دارند استفاده از این باتریها، با پاسخگویی به یکی از دغدغههای بزرگ مصرفکنندگان، یعنی مسافت بین دو شارژ باتری، گذار به خودرو برقی کامل را سرعت بخشد.
با این حال، این باتری هنوز گران است و احتمالا تا سالها هم گران خواهند ماند. تویوتا استثنائا شرایط استفاده از باتریهای لیتیومی فسفات آهن را فراهم میکند، باتریهایی که عملکرد بهتری دارند، جانشین ارزانتری برای باتری لیتیوم-یونی هستند، و این شرکت را به فکر استفاده از خودرو برقی در چین انداخته است، کشوری که بزرگترین بازار خودرو جهان را دارد.
به گزارش رویترز، تویوتا گفته است در بازار خودروهای گرانقیمت، فناوری خودرو برقی را با باتری پربازدهتر لیتیوم-یونی تولید خواهد کرد که امکان طی کردن مسافت هزار کیلومتری را فراهم میکند. خودرو تسلای مدل وای (Y)، که باتری لیتیوم-یونی و برد زیادی دارد و پرفروشترین خودرو برقی در جهان است، بر اساس استانداردهای آمریکا قادر به طی کردن حدود ۵۳۰ کیلومتر راه است.
به گفته تویوتا، خودرو برقی با باتری حالت جامد تا ۱۲۰۰ کیلومتر برد خواهد داشت و فقط ۱۰ دقیقه طول میکشد تا شارژ شود. در مقایسه با این خودرو، شبکه سوپرشارژر تسلا، که در نوع خود بزرگترین شبکه است، امکانی معادل ۳۲۱ کیلومتر برد و شارژ ۱۵ دقیقهای را فراهم میکند.
بزرگترین توربین بادی جهان با توان تامین برق ۳۶ هزار خانه در نزدیکی ساحل شرقی چین بهنام ساحل فوجیان افتتاح شد. این توربین عظیمالجثه توان تولید ۱۶ مگاوات برق را دارد که در نمونه خود نظیر ندارد. البته در ساخت این توربین بزرگ دو شرکت China Three Gorges Corporation (CTGC) و Goldwind Science and Technology با یکدیگر همکاری کردهاند. گفتنیست که بزرگترین توربین بادی دنیا تولید آلودگی را به طرز چشمگیری کاهش میدهد.
صنعت انرژیهای تجدیدپذیر چین بزرگترین توربین بادی جهان را راهاندازی کرده اند. این دو شرکت با همکاری یکدیگر این توربین ۱۶ مگاواتی را در فاصله ۳۳ کیلومتری ساحل فوجیان در جنوب شرق چین ساختهاند.
طول تیغههای این توربین به ۲۵۲ متر میرسد و در محیطی بالغ بر ۵۰ هزار متر مربع حرکت میکنند. این محیط تقریباً برابر با اندازه هفت زمین فوتبال است. حالا که این توربین به شبکه برق وصل شده، هر بار گردش آن میتواند ۳۴.۲ کیلووات-ساعت انرژی تولید کند.
این پروانه غولپیکر در منطقهای نصب شده که میزبان بادهای سطح ۷ است. به عبارت دیگر، سرعت بادهایی که در این منطقه میوزد، در اکثر روزهای سال از ۵۱ کیلومتر بر ساعت فراتر میرود.
اگر این توربین یک سال کامل کار کند، میتواند ۶۶ گیگاوات-ساعت برق بدون آلودگی کربنی تولید نماید. با این مقدار تولید الکتریسیته میتوان از سوختن ۲۰ هزار تن زغالسنگ و انتشار ۵۴ هزار تن کربن جلوگیری کرد.
این مقدار از تولید انرژی با کمک یک توربین میتواند کمک شایانی به پیشرفت صنعت انرژیهای تجدیدپذیر چین کند. بااینحال، چالشهایی را هم بهوجود میآورد. منطقه تنگه تایوان که این پروانه داخلش ساخته شده، مستعد طوفان است. این طوفانها میتوانند به گردش پرهها کمک کنند، اما درعینحال باید دید که این سازه تا چه اندازه در برابر آنها ایستادگی خواهد داشت.
چین بهطور همزمان چندین پروژه توسعه توربینهای بادی غولپیکر را پیش میبرد که یکی از آنها مجدداً توان ۱۶ مگاواتی و دیگری با توان ۱۸ مگاواتی در دسترس قرار خواهند گرفت.
در سال ۲۰۲۰، اتحادیه اروپا استراتژی جدید هیدروژن خود را به عنوان بخشی از هدف خود برای دستیابی به کربن خنثی در تمام صنایع خود تا سال ۲۰۵۰ تعیین کرد. بلوک منطقهای هدف جاه طلبانهای را برای ایجاد حداقل ۴۰ گیگا وات الکترولیز در داخل مرزها تا سال ۲۰۳۰ یا ۱۶۰ برابر ظرفیت جهانی کنونی در حدود ۲۵۰ مگاوات در نظرگرفت. اتحادیه اروپا همچنین قصد دارد از توسعه ۴۰ گیگاوات دیگر هیدروژن سبز در کشورهای مجاور حمایت کند که میتوانند تا همان تاریخ به منطقه صادر کنند. اتحادیه اروپا همچنین در نظر دارد تا سال ۲۰۲۴ حداقل ۶ گیگاوات الکترولیز هیدروژنی تمیز نصب نماید. یک مطالعه جدید به نمایندگی از حمل و نقل و محیط زیست (T&E) نشان داده است که در حالی که شرکت های بزرگ شل، بی پی، توال و انی به طور فعال در هیدروژن سرمایه گذاری می کنند، سهم عمده سرمایه گذاری سبز آنها به جای توسعه سوخت های حمل و نقل سبز، کاهش شدت کربن در عملیات پالایشگاهی آنها است.
در حقیقت، این مطالعه نشان داده است که از ۳۹ میلیارد یورو سرمایه گذاری برنامه ریزی شده بخش پالایش در سوختهای جایگزین تا سال ۲۰۳۰، نزدیک به ۷۵ درصد آن به افزایش تولید سوختهای زیستی اختصاص دارد. کارخانههای جدید سوختهای زیستی پیشرفته (HVO) 2 تا ۳ میلیارد یورو سرمایهگذاری خواهند داشت که ظرفیت تولید را تا سال ۲۰۳۰ دو برابر می نماید و به ۱۰ مگاتن میرساند، طبق تحلیل T&E ، این رقم ۴ برابر بیشتر از مقداری است که میتوان به طور پایدار در اتحادیه اروپا تامین کرد.
صنعت پالایش نفت یکی از مصرفکنندگان کلیدی هیدروژن در حال حاضر است، اما بیشتر پالایشگاهها از هیدروژن خاکستری استفاده میکنند که از سوختهای فسیلی و نه هیدروژن سبز و پاک به دست میآید. مطالعه T&E براین باورست که شرکتهای نفتی قصد دارند حدود ۶.۵ میلیارد یورو در هیدروژن آبی به اصطلاح کم کربن سرمایهگذاری کنند تا فرآیندهای تولید خود را پاکسازی کنند، یعنی دو برابر هزینه برای تولید هیدروژن سبز و سوخت الکترونیکی خرج میکنند.. گیرت دکاک به این نتیجه رسیده است که به جای هدر دادن وقت خود برای یافتن راه حلهای آسان و کوتاه مدت، پالایشگاه های نفت باید امروز به تولید هیدروژن سبز و سوخت الکترونیکی برای کشتی ها و هواپیماها روی آورند.
با دیدن اخبار بالا و موارد مشابه مانند استفاده کشورهای افریقایی از انرژی خورشیدی شاید در ذهن خواننده فقط پیشرفت کشورها در زمینه تولید و استفاده از انرژی های پاک و تجدیدپذیر متبادر گردد ولی اگر در خاورمیانه خصوصاٌ ایران باشید، باید از منظری دیگر به این گونه اخبار بنگرید.
بشر در دوره های مختلف و با توجه به دانش خود برای تامین انرژی مورد نیاز خود از سوخت های متعددی بهره برده است. از چوب و ذغال سنگ گرفته تا نفت و گاز و سایر سوخت ها در هر دوره ارزش خاصی داشته اند و با کشف سوخت جدید و با کارایی بالاتر سوخت قبلی اعتبار و حتی ارزش مالی خود را از دست می داده اند. مثلاٌ ارزشی که ذغال سنگ و کک در اوایل قرن بیستم داشته اند در حال حاضر و با گذشت صدسال، بسیار کمتر از آن دوره می باشد و هرچه به جلو می رویم بحث های زیست محیطی نیز باعث استفاده بیشتر از سوخت های پاک تر خواهد شد.
در حال حاضر نفت و گاز و مشتقات آن از مهم ترین سوخت های مورد استفاده می باشد که با توجه به رویکرد کشورهای پیشرفته به سمت انرژی های پاک و تحقیق و توسعه در زمینه استحصال و استفاده از آن گونه انرژی ها به نظر می رسد که اندک اندک استفاده مستقیم از عواید سوخت های فسیلی در حال کاهش است و این کشورها در حال آزمودن راه هایی برای کم کردن آثار مخرب این سوخت ها بر محیط با تبدیل سوخت فسیلی به انرژی های دیگر می باشند.
برخی از آمارها با توجه به مقدار برداشت از میدان های نفتی نشان می دهد که به طور مثال منابع نفت عربستان تا هفتادسال و منابع نفتی ایران تا صدسال قابل بهره برداری هستند و بسیاری این آمار را نشان دهنده کامیابی ایران می دانند ولی به این نکته توجه نمی کنند که در دهه های آینده و با توجه سرعت رو به ازدیاد کشف سوخت های جدید و همچنین تمایل نسل آینده به استفاده از سوخت های پاک، آیا سوخت های فسیلی ارزش کنونی را دارا می باشند؟
و نکته دیگر این که اکثر کشورهای دارای منابع نفت و گاز در حال حاضر در قبال بهره برداری از میادین مشترک و غیرمشترک مشغول سرمایه گذاری در سایر کشورها از درآمد کسب شده منابع خود هستند که با این کار هم آثار تورمی تزریق مستقیم پول به اقتصادشان را خنثی نموده و هم در معادلات سیاسی و اقتصادی دنیا فارغ از مساحت و جمعیت کشور خود حرفی برای گفتن دارند مثلا این سرمایه گذاری ها در ورزش با خرید باشگاه های معتبر فوتبال در کشورهای اروپایی شروع شد و با برگزاری جام جهانی ادامه یافت و در حال حاضر با به خدمت گرفتن معروف ترین بازیکنان جهان در حال انجام است. مثال این کشورها عربستان، قطر و عمان می باشد.
این کارها سوای سرمایه گذاری در صنعت سایر کشورها و نیز خرید تکنولوژی به روز و استفاده از آن در توسعه و افزایش بهره وری در میادین نفت و گاز خود است.
متاسفانه کشور ما در موقعیت کنونی هم از لحاظ تکنولوژیک و هم سرمایه گذاری اولیه در وضعیت مناسبی قرار ندارد و خصوصاٌ در میادین مشترک در حال واگذاری قافیه به رقیبان می باشد. کار بدانجا کشیده شده در میدان مانند یادآوران شریک سرمایه گذار با عقد قرارداد به آن سوی رهسپار گشته و دست طرف ایرانی را در حنا گذاشته است. این در حالیست که ما هنوز فقط دلخوش به خام خواری نفت و گاز و استفاده مستقیم از درآمد حاصل در اداره کشور هستیم.
باید تا زمان و فرصت باقیست از شرایط موجود استفاده نمود با سرمایه گذاری معقول و نه فقط حرف درمانی صرف، کشور را از این رکود رهاند و این سرمایه خدادادی را در زمانه مناسب خود مورد بهره برداری قرار داد که بعد از آن بود یا نبودش توفیری برای دارندگانش نخواهد داشت و چه بسا بودنش بر مصاعب آن بیفزاید.
منبع: انرژی جنوب