بهینه‌سازی در اولویت شرکت ملی گاز
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران، سه اقدام این شرکت برای بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی را تشریح کرد. محسن مظلوم فارسی‌باف در میزگرد علمی ترویجی (آموزشی) با عنوان «چالش‌های مدیریت تامین گاز طبیعی در ماه‌های سرد سال و راه‌های برون‌رفت از آن» در محل موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی درباره بهینه‌سازی مصرف گاز، به تشریح سه اقدام عملیاتی در حوزه بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش مسکن پرداخت. او گفت: اقدام منسجمی میان شرکت‌های ملی نفت و گاز ایران و بهینه‌سازی مصرف سوخت به عنوان مجری برای تعویض بخاری‌ها در حال انجام است. در بحث بخاری‌ها، قرارداد آن کامل شده و به شرکت ملی نفت ایران ارسال شده است.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران از ورود به فضای هوشمندسازی شبکه توزیع گاز خبر داد و گفت: به‌تازگی قراردادی با دانشگاه صنعتی مالک اشتر با هدف استفاده از توانمندی این دانشگاه درباره بحث‌های سایبری و پدافند غیرعامل امضا کرده‌ایم. فارسی‌باف اظهار کرد: در این زمینه برنامه مطالعاتی تداوم الگوی بومی امن را در دستور کار داریم که با کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان تخصصی این حوزه انجام خواهد شد و پس از آن وارد مرحله عملیاتی می‌شویم که سازندگان قطعات و تجهیزات در این زمینه شناسایی شده‌اند.
او تاکید کرد: طبق قاعده موارد دیگری مانند پنجره‌های دوجداره و عایق ساختمان و مقررات مختلف و … در یک برنامه کوتاه‌مدت نمی‌گنجند و این سه برنامه را که بیشترین تاثیر را می‌توانند در مدیریت مصرف گاز داشته باشند در اولویت قرار داده‌ایم. رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی نیز از ضرورت تدوین سناریوهای ترکیبی در سطح محلی به منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی و مقابله با هدررفت گاز در این موسسه خبر داد. محمدصادق جوکار، رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، در این میزگرد گفت: به طور کلی موسسه در راستای اقدام در جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی سابقه قابل‌اتکا و خوبی دارد. به عنوان مثال سناریوی بهینه‌سازی مصرف انرژی که در شورای عالی انرژی تصویب شد، در موسسه بین‌المللی مطالعات انرژی تدوین شده است. در حال حاضر نیز ارائه و پیگیری طرح‌های مربوط به کاهش هدررفت انرژی و بهینه‌سازی مصرف در این موسسه دنبال می‌شود.
او با اشاره به اینکه «محور مدیریت تقاضا تاکید بر بهینه‌سازی مصرف انرژی» و به طور مشخص در شرایط فعلی مقابله با هدررفت گاز است افزود: طرح‌هایی برای این مساله در نظر گرفته شده که نیاز به سرمایه‌گذاری دارد و در بازه‌های یک تا دو سال و میان‌مدت قابل‌اجراست. همچنین موسسه در زمینه ارائه مشاوره‌های کارشناسی با شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت همکاری داشته است. به عقیده رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی بهینه‌سازی مصرف سوخت ارتباط مستقیمی با شرایط اقتصادی دارد: «به عنوان مثال گاهی اوقات سناریوی بهینه‌سازی جنبه قیمتی پیدا می‌کند و گاهی بسته به شرایط، سناریوی جذب سرمایه‌گذار ارجحیت پیدا می‌کند. از این رو در بحث بهینه‌سازی باید رویکرد «هیبریدی» یا ترکیبی داشت. به این نحو که تشخیص دهیم در کدام حوزه چه سناریویی بازده مطلوب‌تری خواهد داشت.»
میزان، مصرف بخش خانگی و تجاری است
همچنین، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران در این میزگرد علمی-ترویجی درباره سقف تولید و مصرف نسبت به پارسال گفت: «پیش‌بینی می‌شود منابع تولیدی شرکت ملی گاز ایران و پالایشگاه‌ها، همچون سال قبل محقق شود و حدود یک میلیارد مترمکعب در روز باشد.» محمدرضا جولایی افزود: «مصرف نیز به‌شدت تابع بخش خانگی و تجاری است. برای نمونه، پارسال در این بخش رکورد مصرف ۷۲۰میلیون مترمکعب در روز هم ثبت شد.» به گفته مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران باید دید وضع سرما و مصرف در بخش خانگی چقدر خواهد بود تا مقدار مصرف در بقیه بخش‌ها تنظیم و گاز برای مبادی مصرف ارسال شود: «پیش‌بینی اولیه بر این اساس است که با توجه به افزایش ۶درصدی مصرف در فصل گرم، همین اتفاق در نیمه دوم سال نیز تداوم داشته باشد و با توجه به میانگین مصرف روزانه ۶۴۰ تا ۶۵۰میلیون مترمکعبی پارسال در بخش خانگی و تجاری در فصل سرد، مقدار ۶ درصدی به آن افزوده شود.»
جولایی درباره احتمال قطعی گاز در صورت افزایش مصرف گفت: «درباره قطعی گاز نمی‌توان رقمی ارائه کرد. هر زمان که شبکه کشش نداشته باشد و در واقع هر وقت مصرف از تولید جلو بیفتد آن زمان شبکه دچار مشکل می‌شود. باید با توجه به اولویت تامین گاز بخش خانگی، با مدیریت مصرف بخش صنایع، برای تامین پایدار بخش خانگی اقدام کنیم.» همچنین مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران نیز در حاشیه این نشست با بیان اینکه کشورهایی که منابع خدادادی ندارند، برنامه‌ریزی‌های مدونی درباره بهینه‌سازی مصرف سوخت داشته‌اند گفت: «شاخص‌های مختلفی درباره مصرف بهینه داریم. مهم‌ترین شاخص، شدت مصرف انرژی است که مقدار انرژی برای تولید یک واحد ثروت را نشان می‌دهد.» حسینعلی محمدحسینی گفت: «بررسی روند ۲۰ساله کشورها نشان می‌دهد این شاخص همواره نزولی بوده است. اما در کشور همه نگاه‌ها به سمت افزایش عرضه بوده است. همچنین واحدهای تولیدی در حال افزایش تولید انرژی هستند و بر همین اساس شدت مصرف انرژی بالا رفته است که جز ایران تنها عربستان در این دسته قرار می‌گیرد.»
او درباره نگاه اقتصادی به این موضوع تصریح کرد: «یک واحد سرمایه‌گذاری در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی، معادل ۱۰ واحد سرمایه‌گذاری در بخش تولید انرژی است. به بیان واضح‌تر اگر یک دلار در بخش بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم، معادل ۷ تا ۱۰ دلار سرمایه‌گذاری برای تولید نفت و گاز است.» مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران درباره برنامه این شرکت برای اصلاح تعرفه گاز در بخش خانگی گفت: «برای بخش خانگی نیز اصلاح به گونه‌ای تعریف خواهد شد که بدمصرف‌ها، پرمصرف‌ها و یارانه‌بگیران پنهان گاز کنترل شوند و از محل صرفه‌‌جویی بتوانیم صادرات بیشتری داشته باشیم. در واقع کسانی که طبق الگو مصرف‌کننده گاز هستند، کمترین افزایش را تجربه می‌کنند.» به گفته محمدحسینی تمام تلاش شرکت ملی گاز افزایش مخازن ذخیره‌سازی است «که بتوانیم ظرفیت ذخیره‌سازی را به معادل و تراز جهانی برسانیم تا حداقل ۱۰ درصد مصرف را پوشش دهد و از ۳ میلیارد ذخیره‌سازی در سال به ۵/ ۵میلیارد مترمکعب برسیم.»
