تعمیرات اساسی در گرمای نفس‌گیر ۵۰ درجه
تعمیرات اساسی در بزرگترین شرکت تولیدکننده نفت کشور در حال انجام است؛ تعمیراتی که در فواصل مختلف و با برنامه‌ریزی برای ثبات و امنیت هرچه بیشتر تولید، انجام می‌شود. با توجه به تکلیف شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در زمینه افزایش تولید، اهمیت امنیت پایدار در تأسیسات مختلف آن به‌عنوان بزرگترین شرکت تابع شرکت ملی نفت ایران بیش از پیش نمایان می‌شود. به آن دلیل که این شرکت با ۴۵ میدان و ۶۵ مخزن هیدروکربوری بزرگ و کوچک در گسترهای افزون بر ۷۰ هزار کیلومترمربع از استان بوشهر تا شمال خوزستان، حدود ۸۰ درصد نفت خام و ۱۶ درصد گاز کشور را تولید می‌کند و در این قلمرو وسیع نفتی، میدان‌های بزرگی همچون اهواز، گچساران، مارون، آغاجاری، کرنج، پارسی و بیبی حکیمه قرار دارند. ناگفته نماند که این عملیات مهم تعمیراتی از سوی کارکنان مدیریت تعمیرات شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در شرایط سخت هوای خوزستان و گرمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد، گرد و خاک خفه‌کننده که بسیاری از سازمان‌ها را تعطیل می‌کند، بدون هیچ توقفی در حال انجام است. ماشاءالله فتاحی‌نیا، مدیر تعمیرات تجهیزات و تأسیسات شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در گفت‌وگو با هفته‌نامه «مشعل» به اهمیت و ضرورت تعمیرات اساسی که در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در حال انجام است، پرداخته که در ادامه می‌آید.
تعمیرات اساسی در این شرکت شامل چه اقدام‌هایی است؟
فعالیت تعمیرات اساسی، شامل بررسی مستندات، مانند فهرست قطعات یدکی، دوره عمر قطعات، فاصله زمانی بازرسی‌ها، فاصله زمانی تعمیرات ادواری، کدگذاری قطعات یدکی و مانند این موارد است.
هرکدام از بخش‌هایی که تعمیرات آنها در حال انجام است، چه پیشرفتی دارد و چشم‌انداز پایان آن را بفرمایید؟
تمامی تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات فرایندی مناطق نفت‌خیز جنوب، دارای برنامه‌ریزی تعمیراتی سالانه بوده و در هر مقطع زمانی، مطابق برنامه بخشی از کارهای تعمیرات اساسی در حال انجام است.
این برنامه‌ریزی بر چه مبنایی انجام می‌شود؟
این برنامه‌ریزی بر اساس محدودیت‌های منطقه‌ای، نوع تولید نفت، فصل گرم و سرد سال، قابلیت اطمینان به تجهیز، اثرگذاری تجهیز در میزان تولید و… برنامه‌ریزی شده و مدیریت تعمیرات به‌عنوان مجری، مطابق برنامه‌ریزی نسبت به اجرا اقدام می‌کند.
هم‌اکنون چه میزان از تأسیسات در حال تعمیرات اساسی هستند؟
هم‌اکنون حدود ۳۰ تجهیز ثابت و ۲۵ تجهیز دوار در حال تعمیر است.
اهمیت تعمیرات اساسی چیست و چه اهدافی در تعمیرات پیشرو پیش‌بینی شده است؟
اهمیت تعمیرات اساسی به منظور جلوگیری از توقف‌های ناخواسته است. می‌دانید که روش تولید ما روش تولید پیوسته است؛ بر این اساس، توقف کار ناگهانی (Break Down) می‌تواند افزون بر خسارت قابل توجه به تجهیز و افزایش مدت زمان تعمیرات، خسارت عدم نفع تولید در زمان خارج از سرویس بودن را نیز در پی داشته باشد. به همین دلیل هدف، ایجاد سیستم تولید پیوسته با قابلیت اطمینان بالاست تا میزان توقف‌های ناخواسته به حداقل ممکن برسد.
مشخصا در تعمیرات اساسی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب چه فعالیت‌هایی انجام می‌شود و کارکنان با چه سختی‌هایی روبه‌رو هستند؟
نخستین قدم، بررسی اقدام‌های تعمیراتی دوره قبل است. سپس بررسی وضع تأمین کالای سفارش‌گذاری شده قبل و مورد نیاز برای تعمیرات اساسی بوده و به ترتیب هماهنگی با سازمان‌های ذیربط مانند نظارت بر تولید، برنامه‌ریزی نگهداری تعمیرات، بودجه و کنترل هزینه‌ها، امور حقوقی و قراردادها و … است که هر یک از هماهنگی‌ها، ممکن است ما را به فرآیندهای دیگری هدایت کند.
البته می‌دانید که تعمیرات اساسی، فعالیت‌های زیادی را در بر می‌گیرد و نیاز به همراهی سازمان‌های متعددی مانند مدیریت تدارکات و امور کالا، امور حقوقی و قراردادها، امور مالی، شرکت بهره‌بردار و نظارت بر تولید دارد. به عبارت دیگر، فعالیت‌های هماهنگ سازمان‌های پشتیبان می‌تواند سختی کار در سایت و شرایط سخت جوی را کاهش دهد.
در مجموع چه تعداد نیروی انسانی در این تعمیرات نقش دارند و پیش‌بینی از نفر- ساعت نیروی انسانی در مجموع این فعالیت‌ها چیست؟
نیروی انسانی در فعالیت‌های تعمیرات اساسی به شکل‌های متفاوتی حضور فعال داشته که می‌توان آن را به نیروی انسانی مستقیم و غیرمستقیم و همچنین نیروی انسانی پیمانکار و نیروی انسانی شرکت تفکیک کرد. بنابراین هر کار تعمیراتی بر اساس حجم کار و مدت زمان ترخیص تجهیز برای انجام تعمیرات اساسی و تعداد نیروی انسانی مشخصی برنامه‌ریزی می‌شود. گاهی ممکن است پنج نفر یک کار تعمیرات اساسی را انجام دهند و گاهی نیز ممکن است ۲۵۰ نفر یک کار تعمیرات اساسی را اجرا کنند.
تعمیرات اساسی چه تأثیری بر تولید دارد؟ آیا پس از تعمیرات از سوی ستاد نفت‌خیز هم نظارتی بر آن می‌شود؟
تعمیرات اساسی به دو دلیل به تولید مرتبط می‌شود. اول اینکه ممکن است بر اثر خرابی تجهیز (Failure)، تعمیرات اساسی شروع شود که در این صورت، کاهش تولید رخ خواهد داد و تعمیرات اساسی می‌تواند دوباره آن دستگاه یا تجهیز را به چرخه تولید بازگرداند و کاهش تولید رخ دهد. دوم اینکه اجرای تعمیرات اساسی، قابلیت اطمینان به تجهیز و تأسیسات را افزایش می‌دهد. بنابراین مدیران می‌توانند بر اساس قابلیت اطمینان وضع دستگاه‌ها تعهد تولید بدهند و برای آینده برنامه‌ریزی کنند.
آیا شاهد ثبت رکورد خاصی در طول این دوره از تعمیرات اساسی بوده یا خواهیم بود؟
کارکنان تعمیرات شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، افزون بر توانمندی، باهوشی، ازخودگذشتگی و ایثارگری عاشق کار خود هستند و هر وقت احساس کنند برای اجرای تعمیرات اساسی، به تلاش و کوشش مضاعف نیاز است و این تلاش سبب جلوگیری از ضرر و زیان می‌شود، با تمام وجود خدمت می‌کنند که این تلاش می‌تواند رکورد جدیدی را ثبت کند. به‌عنوان نمونه در نوروز ۱۴۰۱، کارکنان عملیاتی این مدیریت، برای اجرای تعمیرات اساسی کارخانه شیرین‌سازی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون، در تمام ایام تعطیلات نوروز سرکار حاضر بودند و موفق شدند کار را هشت روز زودتر از زمان برنامه‌ریزی شده خاتمه دهند.
از سختی کار کارکنان در طول این فعالیت‌ها بگویید که با توجه به بدی آب و هوا، گرما و حتی در طول روزهای تعطیل هم فعالیت آنها ادامه دارد و توقف‌ناپذیر است.
کارکنان مدیریت تعمیرات شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، علاقه‌مند به کارشان هستند و این عامل سبب تلاش و کوشش آنها در اجرای تعمیرات اساسی می‌شود. شرایط سخت هوای خوزستان بر کسی پوشیده نیست؛ گرمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد و گرد و خاک خفه‌کننده که بسیاری از سازمان‌ها را تعطیل می‌کند؛ اما کارکنان تعمیرات در این استان، با حداقل امکانات در اجرای تعمیرات اساسی فعالیت می‌کنند.
اگر توضیح یا ناگفته‌های هست، بفرمایید.
باید این نکته را هم مورد اشاره قرار دهم که کار عملیاتی به دو دسته تقسیم می‌شود: نخست، فعالیت‌های عملیاتی در محیط بسته و مطمئن و دوم کار عملیاتی در محیط باز و نامطمئن. کارکنان تعمیراتی این مدیریت در شرایط محیط باز و نامطمئن، کار تعمیراتی را انجام می‌دهند. از این‌رو انتظار داریم قانون‌گذاران امتیازی خاص را برای تلاش بی‌وقفه کارکنان تعمیرات در شرایط نامناسب لحاظ کنند.
