آمادگی مناطق نفت‌خیز برای تولید ۳ میلیون بشکه نفت تا پایان ۱۴۰۰
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب با تشریح مهم‌ترین اقدام‌های این شرکت در سه‌ماهه اخیر از تدوین و ارائه برنامه پنج‌ساله نفت‌خیز جنوب به شرکت ملی نفت ایران خبر داد و گفت: شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب برای تولید ۳ میلیون بشکه نفت تا پایان امسال آمادگی دارد و سرمایه‌گذاران خارجی پای کار آمدند.
گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت ملی نفت‌خیز جنوب صبح ۱۲ دی‌ماه و درست سه ماه پس از آنکه علیرضا دانشی حکم سرپرستی خود را از مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران دریافت کرد، در طبقه ششم ساختمان این شرکت در اهواز انجام شد. علیرضا دانشی در این گفت‌وگوی حدود ۲ ساعته که نخستین گفت‌وگوی تفضیلی او نیز بود، اگرچه معتقد بود آدم سیاسی نیست و علاقه‌ای به مباحث سیاسی ندارد، اما با واژگان سیاست غریبه نبود: «باید صنعت نفت را پس از سال‌ها روی ریل تدبیر و عقلانیت بازگردانیم.»
وی در این گفت‌وگو با تبیین مهم‌ترین اقدام‌های این شرکت در این دوره سه ماهه بیان کرد: انتظار داریم با روش‌هایی همانند تهاتر نفت و جذب سرمایه‌گذاری، افزون بر نگهداشت افت تولید سالانه در حدود ۵۰۰ هزار بشکه، تولید را حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز نیز افزایش دهیم. سرمایه‌گذاران خارجی پای کار آمدند و مذاکرات خوبی صورت گرفته است.
علیرضا دانشی به‌عنوان یکی از منتقدان سرسخت سیاست دولت گذشته در مناطق نفت‌خیز جنوب معتقد است: در سالهای گذشته و به‌دلیل شرایط تحریم، تولید نفت در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به میزان مورد نظر نبوده است، اما خوشبختانه برای انجام مأموریت و رسیدن به سقف تولید نفت مورد نظر شرکت ملی نفت ایران، مشکلی نداریم و در کمترین زمان ممکن اقدام خواهیم کرد.
مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب توان تولید کنونی این شرکت را حدود ۳ میلیون بشکه اعلام و با بیان اینکه شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب برای تولید ۳ میلیون بشکه تولید نفت تا پایان امسال آمادگی دارد، بیان کرد: خوشبختانه به‌تازگی مجوزی گرفتیم که برای سال آینده ۲۰۰ میلیون دلار در زمینه بازسازی تأسیسات دریافت کنیم و مورد استفاده قرار دهیم.
نخستین گفت‌وگوی تفضیلی علیرضا دانشی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در ادامه می‌آید:
* به‌عنوان نخستین پرسش، سه ماه از پذیرفتن مسئولیت شما به‌عنوان مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب می‌گذرد. لطفاً توضیح دهید مهم‌ترین اقدام‌هایی که در این سه ماه انجام دادید، چه بوده است؟
نخستین کاری که باید صورت می‌گرفت، پایش سازمان بود. با آنکه سال‌هاست در داخل مجموعه کار می‌کنیم، اما نیاز بود پایش مجددی انجام شود و اقدام‌ها بر اساس آن صورت گیرد که خوشبختانه این پایش انجام شده است. نگهداشت و افزایش تولید نیز جزو لاینفک مسئولیت‌های شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب است که در گام نخست باید به‌دنبال منابع مالی مستقل و مطمئنی برای آن می‌گشتیم تا بتوانیم پروژه‌های متعددی را که مدنظر سیستم کارشناسی بود، سامان دهیم که برنامه‌ریزی آن انجام شد.
توجه به زنجیره ارزش در گردونه فعالیت‌های حوزه‌های بالادستی نیز از کارهایی بود که مورد توجه قرار گرفته است. اکنون که با شما صحبت می‌کنم، یک برنامه پنج ساله مبتنی بر نگهداشت و افزایش تولید، تدوین و تقدیم شرکت ملی نفت ایران شده که بسیار مهم و باارزش است. کار مهم دیگری که در این مدت انجام دادیم، بازتعریف مناطق نفت‌خیز جنوب و بازگرداندن برخی اختیارات ازدست‌رفته این شرکت بود. متأسفانه شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در قالب یک سازمان و نه یک شرکت دیده شده بود. در این زمینه، یکی از کارهایی که در این مدت انجام شد، بازگشت اختیارات در بخش منابع انسانی شرکت بود که خوشبختانه با همکاری و تعامل خوب بین جنوب و تهران، تا حدودی این اختیارات در برخی عرصه‌ها به مناطق نفت‌خیز جنوب واگذار شده است، همچنین شیوه‌نامه نحوه انجام تعمیرات اساسی ماشین‌های دوار که شیوه‌نامه خوبی نبود، در این مدت اصلاح شد و در خصوص منابع مالی در چرخش فعالیت‌ها و پرداخت‌ها نیز مشکلاتی وجود دارد که در حال رایزنی هستیم و انشاءالله اصلاحاتی در این زمینه صورت بگیرد.
* منابع مطمئن مالی که عنوان کردید، قرار است از چه محلی تأمین شود؟
بخشی در رابطه با تهاتر نفت است که البته تاکنون ورودی به آن نداشتیم، اما برخی خدماتی که ارائه می‌کنیم، منابع آن تأمین شده است. به‌عنوان نمونه، برای خدماتی که به پتروشیمی‌ها ارائه کردیم، آنها نیز در برخی حوزه‌ها کمک کرده‌اند. سرمایه‌گذاران خارجی هم پای کار آمدند و مذاکرات خوبی صورت گرفته است.
* آیا شرکت ملی مناطق نفت‌خیز در این زمینه اختیار کامل دارد؟
ما (شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب) در همه کارهایی که انجام می‌دهیم، با شرکت ملی نفت ایران هماهنگ هستیم. در موضوع تهاتر هم قرار شد با هماهنگی مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، منابع را مشخص کنیم تا موازی‌کاری صورت نگیرد و فعالیت‌ها از یک منبع و منشأ انجام شود. این موضوع برای شرکت ملی نفت ایران و ما مهم است.
* به چه میزان منابع نیاز دارید؟
کشش مالی در فعالیت‌های صنعت نفت متفاوت است. اکنون کار انجام‌نشده، کم نداریم. باید صنعت نفت را پس از سال‌ها روی ریل تدبیر و عقلانیت بازگردانیم. در موضوع توسعه منابع نیز شاه‌بیت سخنانم توجه علمی و غیرشعاری به زنجیره ارزش در صنعت نفت است.
* برنامه پنج سالهای که به شرکت ملی نفت ایران ارائه کردید، شامل چه بخش‌هایی است؟
برنامه پنج ساله در مناطق نفت‌خیز جنوب، با وجود تحریم‌های ظالمانه، مشکلات متعدد مالی و جذب نشدن نیروی جوان در سالهای گذشته، برای رسیدن ظرفیت تولید نفت خام کشور (PGC) تدوین شده و انتظار داریم با روش‌هایی همانند تهاتر نفت و جذب سرمایه‌گذاری، افزون بر نگهداشت افت تولید سالانه در حدود ۵۰۰ هزار بشکه، تولید را حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز نیز افزایش دهیم، البته خاصیت این هدف‌گذاری آن است که حتی اگر به اهداف نهایی افزایش تولید نرسیم، چون تلاش سازمان مضاعف خواهد شد، حتماً بخشی از این افزایش تولید محقق می‌شود. برای این برنامه، تعمیر بیش از ۵۰۰ حلقه چاه و حفاری بیش از ۲۰۰ حلقه چاه برنامه‌ریزی و مقرر شده ظرفیت نمک‌زدایی و خطوط لوله تا ۳.۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد که کاری بسیار دشوار و سنگین است. در صورت تأمین منابع، انشاءالله این برنامه‌ها به مرور به اجرا درخواهند آمد. این برنامه با در نظر گرفتن شرایط تحریم، تدوین شده و محاسبات مالی آن در حال انجام است. از سویی با توجه به درصد بالای افت تولید مخازن، یکی از هدف‌گذاری‌های مهم این برنامه در نظر گرفتن منابع گازی مستقل برای مخازن نفتی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب است. هم‌اکنون ۱۲ میدان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، تحت تزریق گاز با هدف نگهداشت تولید قرار دارد، اما در شرایط فعلی حجم بسیار ناچیزی به این میدان‌ها در حال تزریق است.
* شما به جزئیات برنامه پنج‌ساله اشاره کردید. هدف اصلی طرح ۲۸ مخزن هم افزایش و نگهداشت تولید است. طرح پنج ساله جدید، منافاتی با آن ندارد یا با اصلاحات همراه خواهد بود؟
افت طبیعی مخازن ما حدود ۵۰۰ هزار بشکه در سال است که رقم کمی نیست. ما باید ضمن حفظ تولید موجود، آن افت را جبران کنیم. اکنون صحبت ما مبتنی بر جبران این افت، برای رسیدن به سقف تولید ۳ میلیون بشکه در روز است.
* افت تولید قبلاً ۴۰۰ هزار بشکه اعلام می‌شد. آیا بیشتر شده است؟
افت بیشتر شده، چون سه سال است که تزریق مناسبی در مخازن ما انجام نمی‌شود.
* طرح ۲۸ مخزن تداوم خواهد داشت؟
این طرح با انجام اصلاحاتی دنبال می‌شود. نسبت به قراردادها و تعهدات دولت قبل پایبند خواهیم بود و با انجام اصلاحاتی و به‌صورت جدی‌تر از قبل، این طرح‌ها را دنبال می‌کنیم، زیرا اینها تعهدات کشور است.
در همین سه ماه هم که از شروع مسئولیت ما می‌گذرد، پیشرفت طرح ۲۸ مخزن به علت همکاری با پیمانکاران و سازندگان از جمله در تأمین کالا و تأمین اسناد مالی بهبود یافته است. این را هم اضافه کنم که در این پروژه‌ها، با مشکلات مختلفی از جمله اولویت‌بندی، اجرای پروژه‌ها و مدیریت آنها مواجه هستیم. بالاترین اشکال هم نحوه اجرا و مدیریت اجرایی آنها بوده است. در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب از ساختارهای مرتبط با توسعه برخوردار هستیم، در حالی که بر اساس طرح ۲۸ مخزن، ساختار مدیریتی مجزایی تعریف شده که ایراد بزرگی است و سبب بی‌انگیزگی مجموعه و کندی کار شده بود.
* اگر در آن دوره سمتی داشتید، طرح ۲۸ مخزن را اجرا نمی‌کردید؟
به این نحو اجرا نمی‌کردم.
* کلیات آن را قبول دارید؟
کل طرح از نیازمندی‌های شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب بوده و در این شکی وجود ندارد. طرح ۲۸ مخزن خواست ما و تمامی کارشناسان بوده است.
* از نظر زمان‌بندی، نخستین پروژه‌های طرح ۲۸ مخزن، با اصلاحات جدید چه زمانی به نتیجه می‌رسد؟
تعهدات شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در مقابل پیمانکاران پابرجاست و آنها را دنبال خواهد کرد. تاکنون ۲۵ پروژه به پیمانکاران واگذار شده که از بین آنها سه پروژه نرگسی، کبود و لالی آسماری در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ به‌صورت کامل به بهره‌برداری می‌رسد. مابقی این پروژه‌ها که راه‌اندازی آنها در سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ برنامه‌ریزی شده، دارای پیشرفتی حداکثر تا ۳۴ درصد هستند.
از آنجا که پیشرفت تعدادی از این پروژه‌ها با کندی همراه است، مقرر شده با تغییر ساختار درون مناطق نفت‌خیز جنوب و بازتوزیع نیروهای درون سازمان کارفرمایی، به پروژه‌ها سرعت داده شود، همچنین کارگروه‌هایی مانند کارگروه مالی و کالا برای پایش و بررسی حل مشکلات این پروژه‌ها تشکیل شده تا به‌صورت ریشه‌ای نسبت به شناسایی و برطرف کردن مشکلات پروژه‌ها اقدام شود. افزون بر پروژه‌های مذکور، مذاکرات با سرمایه‌گذاران خارجی نیز در حال نهایی شدن و واگذاری پروژه است. با اجرای این پروژه‌ها، افزون بر نگهداشت توان تولید این شرکت به میزان ۳۰۰ هزار بشکه در روز، افزایش تولید نیز به همین میزان هدف‌گذاری شده است.
از اهداف دیگر این طرح می‌توان به فعال‌سازی تولیدکنندگان داخلی کالا و شرکت‌های پیمانکاری حوزه نفت و گاز اشاره کرد، زیرا در قراردادهای منعقده، بر استفاده حداکثری از کالا و خدمات ایرانی به‌عنوان یکی از ملزومات اجرای پروژه‌های طرح نگهداشت و افزایش تولید، تأکید شده است، همچنین با اخذ مجوز از شورای اقتصاد، ۴ درصد از هزینه اجرای پروژه‌ها، به مسئولیت‌های اجتماعی اختصاص خواهد یافت.
* با توجه به مأموریتی که از سوی مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، به شرکت‌های زیرمجموعه از جمله مناطق نفت‌خیز جنوب برای افزایش تولید نفت داده شده، در این خصوص چه برنامه‌ریزی و اقدام‌هایی انجام می‌شود؟
در سالهای گذشته و به‌دلیل شرایط تحریم، تولید نفت در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به مقدار مورد نظر نبوده است، اما خوشبختانه برای انجام مأموریت و رسیدن به سقف تولید نفت مورد نظر شرکت ملی نفت ایران، مشکلی نداریم و در کمترین زمان ممکن اقدام خواهیم کرد. برای رسیدن به این هدف، مشکل اساسی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در بخش تأسیسات و فرآیندهاست که برای تمامی آنها پروژه تعریف شده و مستلزم حمایت مالی است و هر زمان که اعلام شود، قادریم به سقف مورد نظر برسیم.
* توان تولید فعلی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب چه میزان است؟
توان تولید ما اکنون حدود ۳ میلیون بشکه است که البته تحقق کامل آن به مقداری زمان نیاز خواهد داشت.
* در چه بازه زمانی می‌توانید به تولید حداکثری برسید؟
شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب برای تولید ۳ میلیون بشکه تولید نفت تا پایان امسال آمادگی دارد.
* برای جذب سرمایه داخلی و خارجی چه برنامه‌ای در دستور کار دارید؟
با توجه به مشکلات تأمین منابع مالی در سطح شرکت ملی نفت ایران، چند سیاست اصولی از سوی مناطق نفت‌خیز جنوب در حال پیگیری است که شامل ایجاد تعادل و رابطه سیستماتیک با پتروشیمی‌ها، به‌عنوان یکی از مشتریان اصلی گاز غنی، مایعات، میعانات و نفتای ما در مناطق نفت‌خیز جنوب می‌شود که این مذاکرات آغاز شده تا در طرح‌های مشترک توسعه میدان‌هایی که خوراک آنها را تأمین می‌کنند، از سوی پتروشیمی‌ها تأمین منبع شود که هم‌اکنون یک طرح حدود ۵.۵ میلیارد دلاری برای توسعه ۱۵ میدان گازی مستقل آماده شده است، ضمن اینکه طرح جمع‌آوری گازهای مشعل (فلر) منبع بسیار خوبی برای پتروشیمی‌هاست. دو پروژه با اعتباری بالغ بر ۱.۲ میلیارد دلار از سوی پتروشیمی بیدبلند و پتروشیمی مارون در حال انجام است که انشاءالله ثمره آن در آینده نزدیک دیده خواهد شد.
مورد دیگر، سیاست اجرای پروژه‌ها و تأمین ملزومات در مقابل تهاتر نفت است و خوشبختانه این سیاست نیز به‌خوبی در حال پیگیری است که به بخش‌هایی از آن اشاره می‌کنم. در پازنان برای توسعه میدان در مقابل تهاتر نفت به ارزش حدود ۲۰۰ میلیون دلار با اجرا از سوی پیمانکاران داخلی در حال مذاکره‌ایم که منتظر تصویب آن برای واگذاری به پیمانکار هستیم. در مارون بنگستان نیز موافقت اصولی برای توسعه میدان در مقابل تهاتر نفت به ارزش حدود ۲۰۰ میلیون دلار صورت گرفته که پیگیری عقد قرارداد در حال انجام است. در شادگان هم توسعه میدان با سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلار در حال نهایی‌سازی است.
در بازسازی دکل و تأمین تجهیزات نیز مذاکرات خوبی در قالب تهاتر انجام شده که انشاءالله به‌زودی به مرحله قرارداد می‌رسد. در دیگر میدان‌های کمتر توسعه یافته و دارای ریسک نیز طرح‌های توسعه برای جذب سرمایه‌گذاران در حال تدوین است و مناطق نفت‌خیز جنوب از تمامی سرمایه‌گذاری‌ها با اولویت تهاتر نفت استقبال می‌کند.
* هم‌اکنون ضریب بازیافت مخازن در مناطق نفت‌خیز جنوب چه میزان است؟
ضریب بازیافت مخازن، متغیر است. در برخی مخازن همچون آسماری و اهواز، بسیار عالی و از نرم جهانی بیشتر است و در برخی دیگر مناسب نیست. ما باید با واقعیت مخازن روبه‌رو شویم و تلاش کنیم آن را ارتقا دهیم. برای نمونه، در مخزن اهواز بنگستان که ضریب بازیافت به‌شدت پایین است، با توجه به محدودیت تأمین گاز، در تلاش برای تزریق آب به آن هستیم که طرح آزمایشی آن نتیجه مناسبی داشته است.
* به‌طور مشخص هم‌اکنون چه طرح‌هایی در بخش ازدیاد برداشت در مناطق نفت‌خیز جنوب در حال اجراست؟
اجازه بدهید چهار طرحی را که در این بخش در حال اجرا داریم، به اختصار توضیح دهم. طرح پایلوت تزریق آب در مخزن بنگستان میدان اهواز، به‌عنوان نخستین طرح تزریق آب در میدان‌های نفت‌خیز جنوب می‌تواند افق تازه‌ای را در کنار تزریق گاز باز کند. هدف این طرح، رسیدن به تزریق ۵۰ هزار بشکه آب در روز است. این طرح در بخش مطالعاتی، مرحله شبیه‌سازی و اجرا، در مرحله تست‌های تزریق‌پذیری قرار دارد که با موفقیت به پایان رسیده و با اجرای آن، می‌توانیم شاهد ضریب بازیافت ۱۵ تا ۲۰ درصدی باشیم که عدد مناسبی است. در صورت موفقیت تزریق آب، طیف وسیعی از مخازن بنگستان می‌توانند کاندیدای تزریق آب باشند.
طرح تزریق CO۲ در مخزن آسماری میدان رامین، افزون بر پروژه‌های تزریق گازهای هیدروکربوری که بیش از چهار دهه است در مناطق اجرا می‌شوند، تزریق گازهای غیرهیدروکربوری نظیر دی‌اکسید کربن نیز در برنامه مطالعاتی و امکان‌سنجی مناطق قرار دارند. مطالعه جامع میدان رامین بر مفید بودن تزریق دی‌اکسید کربن تأکید دارد و فاز آزمایشگاهی این پروژه، به‌تازگی به پایان رسیده است. گام بعدی، امکان‌سنجی و طراحی تأسیسات روسطحی پروژه و بررسی اقتصادی طرح است. در صورت موفقیت‌آمیز و اقتصادی بودن، ظرفیت جدیدی به تولید و ذخایر مناطق نفت‌خیز جنوب اضافه می‌شود.
طرح تزریق گازهای هیدروکربوری با هدف فشارافزایی که بیش از چهار دهه است در ۱۲ میدان از میدان‌های مناطق نفت‌خیز، تزریق گاز انجام می‌شود. حدود نیمی از نفت درجای مناطق تحت تأثیر این پروژه‌هاست و تقریباً نیمی از تولید این شرکت نیز از میدان‌های تزریق گاز است. با توجه به تراز منفی گاز در سال جاری، همچنین کمبود گاز برای تزریق در سالهای گذشته، پروژه‌های تزریق گاز مناطق، همواره با بخشی از ظرفیت خود فعال بوده و در صورت تأمین نشدن گاز مورد نیاز برای تزریق، بخش قابل توجهی از ذخایر این شرکت هرزروی خواهد داشت.
تزریق هوشمند آب در مخزن آسماری میدان بینک که با توجه به مجاورت میدان بینک با خلیج فارس و مناسب بودن تزریق هوشمند آب در این میدان در فاز غربالگری، فاز مطالعاتی در حال انجام است. مطالعه جامع این میدان، گزینه تزریق آب هوشمند را مناسب تشخیص داده و فاز آزمایشگاهی نیز به‌تازگی به پایان رسیده، ضمن اینکه آب مناسب برای تزریق با بیشترین امکان تولید نفت نیز شناسایی شده است.
* با این اوصاف، سناریوی رفع تحریم هم در برنامه‌ریزی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب لحاظ شده است؟
قطعاً این مسئله در نظر گرفته شده است.
* توجه به ساخت داخل را از چه مسیری دنبال خواهید کرد؟
شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، هیچ مانعی در زمینه حمایت از ساخت داخل ندارد و تلاش ما معطوف به رفع ضعف‌ها و خلأهای موجود در این بخش با نگاه تقویت و توسعه فعالیت‌های آنهاست.
باید اعلام کنم که هم‌اکنون بیش از ۷۰ درصد کالاهای مورد نیاز شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب بومی‌سازی شده و برای بخش باقی‌مانده نیز که بیشتر مشتمل بر تجهیزات تأسیساتی همچون ماشین‌آلات دوار است، مطالعاتی هم به‌منظور استفاده از روش‌های جایگزین در برنامه‌های ما قرار دارد.
* برای رسیدن به این اهداف پنج‌ساله، چه میزان از پیمانکاران داخلی و مشارکت خارجی بهره‌مند خواهید شد؟
تمام ظرفیت کاری در این مسیر با هدف استفاده از پیمانکاران و سازندگان داخلی است و تمام قد از آنها حمایت خواهیم کرد، ضمن آنکه قوانین کشور نیز در این مسیر قرار دارد. افزون بر آن با توجه به ظرفیت گسترده صنعت نفت، از سرمایه‌گذاری خارجی هم حمایت می‌کنیم و در بخش‌هایی مذاکرات در حال انجام است. در زمینه ساخت داخل، چند فعالیت به شکل هم‌زمان در حال انجام است و به‌زودی قرارداد ساخت رشته تکمیلی ۱۵ هزار پامی که از مسائل حساس در کشور برای حفاری چاه‌های پرفشار کشور به‌شمار می‌رود، با شرکت‌های داخلی امضا می‌شود تا برای نخستین بار به این تولید در کشور دست یابیم. در کنار آن و با توجه به نیاز صنعت نفت به لوله‌های بدون درز، ساخت و توسعه آن در برنامه‌ریزی‌های شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب قرار دارد و افزون بر این موارد، همواره از توانایی مراکز علمی، پژوهشی و دانش‌بنیان استفاده خواهیم کرد و محدودیتی در این زمینه نداریم.
* برای جذب فناوری برنامه‌ای در دستور کار دارید؟
طبق بررسی‌های انجام‌شده، امکان جذب فناوری‌های جدید و بومی شده تا ظرفیت سالانه ۱۰۰۰ میلیارد تومان، در مناطق نفت‌خیز وجود دارد. این فناوری‌ها عمدتاً در حوزه تجهیزات و کالاست. حدود ۷۵ درصد از کالاهای قرارداد زیرسطحی مرتبط با چاه، یعنی حدود ۱۲ هزار قلم کالا تاکنون بومی شده است. نیازهای مناطق در حوزه بومی‌سازی فناورانه احصا شده و بخش قابل توجهی از آنها از طریق ظرفیت ایجادشده از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان تأمین خواهد شد. افزون بر آن، مناطق نفت‌خیز جنوب حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان پروژه در قالب طرح‌های پژوهشی فناوری‌محور با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور دارد که با هدایت درست و سیاستگذاری صحیح، می‌توان انتظار خلق فناوری بومی و جذب آن را در مناطق داشت، ضمن اینکه برنامه‌ریزی‌های لازم برای استفاده از ظرفیت‌های داخلی مناطق از جمله کارگاه مرکزی، آزمایشگاه‌های مرکزی و سایر بخش‌های فنی برای کمک به جریان جذب فناوری انجام شده و به‌زودی پژوهشکده تخصصی نفت و گاز در این شرکت تأسیس خواهد شد.
* در طرح پنج ساله برای بازسازی و نوسازی تأسیسات چه برنامه‌ای در نظر گرفته شده است؟
خوشبختانه به‌تازگی مجوزی گرفتیم که برای سال آینده ۲۰۰ میلیون دلار در زمینه بازسازی تأسیسات دریافت کنیم.
* آیا برگشت چاه‌های بسته‌شده در زمان تحریم به مدار تولید هزینه‌بر است؟
مشکل جدی وجود ندارد، برخی از چاه‌ها به‌راحتی به تولید باز می‌گردند. درصد چاه‌هایی که با مشکل مواجه می‌شوند، زیاد نیست. تلاش بر این بوده چاه‌هایی بسته شوند که برای بازگرداندن تولید آنها با کمترین مشکل مواجه شویم. مدیریت از سوی کارشناسان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در این زمینه انجام شده و همواره در این شرکت، نگاه کارشناسی حاکم بوده است.
* آقای مهندسی، به بحث منابع انسانی بپردازیم، برای کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب چه برنامه‌ای در دوره مدیریتی خود دارید؟
شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب برای نیروی انسانی که سال‌هاست به شکل نسبی فراموش شده، به میزان بضاعت و اختیارات خود برنامه دارد. حدود سه‌چهارم نیروهای انسانی این شرکت ارکان ثالث هستند و ما باید به شکل ویژه به آنها توجه داشته باشیم. در این زمینه خوشبختانه طبقه‌بندی مشاغل بخشی از آنها انجام شده که رضایت‌مندی نسبی را به همراه داشته و تلاش ما معطوف به طبقه‌بندی مشاغل سایر نیروهای باقی‌مانده در بخش ارکان ثالث است و برای ساماندهی آنها در حد مقدور اقدام می‌کنیم. افزون بر آن در بعد آموزشی، در حال برنامه‌ریزی برای شناسایی و آموزش نیروهای ارکان ثالث با هدف به‌کارگیری آنها در مناطق عملیاتی هستیم که این هدف‌گذاری، با فعال‌سازی مجدد مجموعه دانشگاهی علمی – کاربردی وابسته به نفت محقق خواهد شد تا از این مسیر وضع معیشتی آنها نیز ارتقا یابد. در بخش نیروهای رسمی نیز مکلف به فراهم ساختن شرایط مناسب هستیم که این اقدام با فعال‌سازی کمیته‌هایی در حال انجام است. برنامه دیگر شرکت ملی مناطق نفت‌خیز، تلاش برای بهره‌مندی از تعاونی مسکن با بررسی و برنامه‌ریزی به‌منظور در نظر گرفتن ظرفیت‌هایی در مناطق نفت‌خیز جنوب هستیم. در بخش خدمات رفاهی نیز ما وضع موجود را شایسته نیروی انسانی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب نمی‌دانیم که تمامی خدمات در این بخش، باید معطوف به خارج از استان باشد و در تلاش برای اصلاح آن با ایجاد مراکزی در مناطق جغرافیایی همین شرکت هستیم. در این باره معتقدم ظرفیت دریایی ویژه حوزه جغرافیایی جنوب، به شکل کامل فراموش شده و قابلیت فعال‌سازی از اروندکنار تا سواحل بوشهر، از مواردی است که باید با سرمایه‌گذاری و به‌کارگیری بخش خصوصی مورد توجه قرار گیرد. در زمینه بهداشت کارکنان هم حساس هستیم و تقاضای جدی ما ارتقای بیمارستان سوانح و سوختگی در این منطقه است.
* مسئولیت اجتماعی را در دوره مدیریتی خود با چه رویکردی دنبال خواهید کرد؟
قطعاً مسئولیت اجتماعی، جزو لاینفک مأموریت نفت است؛ هرچند در روال کنونی، این مسئله به شکل رسمی به عهده شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب نیست و متولی آن، مدیریت عمران مناطق نفت‌خیز در شرکت ملی نفت ایران است، اما خود را مکلف می‌دانیم که خدمات و فعالیت‌هایی انجام دهیم و اعتقاد ما بر این است که مردم ولی‌نعمت ما هستند. با هدف توجه به مسئولیت اجتماعی در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، قرارگاه جهادی متشکل از نیروهای توانمند و اهل ایثار این شرکت را تشکیل دادیم تا در مواقع نیاز برای خدمت‌رسانی، به مناطق مورد نظر هدایت شوند. با این حال معتقدم که اختصاص تنها ۴ درصد از درآمدهای پروژه‌های نفتی به مسئولیت اجتماعی مناطق جغرافیایی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، با توجه به گستردگی فعالیت، همچنین عمق محرومیت این منطقه متأثر از جنگ تحمیلی، خشکسالی و… قابل قبول نیست.
* درصد مطلوب شما چه میزان است؟
فعالیت ما فنی است و در این زمینه کارشناسان باید مطالعات میدانی انجام دهند. پیشنهاد ما این است که مدیریت عمران مناطق نفت‌خیز شرکت ملی نفت ایران، باید با بررسی میدانی و کارشناسی، در این مسئله تجدیدنظر کنند، به‌گونه‌ای که اثربخشی فعالیت‌های عام‌المنفعه صنعت نفت در توسعه مناطق همجوار طرح‌ها و تأسیسات مشهودتر باشد.
