مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تشریح آخرین وضعیت صنعت پتروشیمی ایران، از طرح‌های تعریف شده به‌منظور مصرف متانول مازاد در کشور و تبدیل آن به محصولات با ارزش‌تر خبر داد.

حسن عباس‌زاده امروز (جمعه، ۲۹ اردیبهشت‌ماه) در نشست تخصصی «تشریح زنجیره ارزش پتروشیمی» که در بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی برگزار شد، اظهار کرد: صنعت پتروشیمی در پایین‌دست صنعت نفت و گاز، یک گام به سمت تکمیل زنجیره ارزش به شمار می‌آید که هم‌اکنون روزانه معادل یک میلیون بشکه نفت خام در این صنعت به عنوان خوراک برای تولید محصولات با ارزش پتروشیمی مصرف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۷۰ درصد محصولات پتروشیمی صادراتی است، افزود: تبدیل بعضی از این محصولات در زنجیره ارزش به محصولات با ارزش بالاتر از اهداف شرکت ملی صنایع پتروشیمی است؛ به‌عنوان نمونه تولید محصولات دارویی در تکمیل زنجیره ارزش پتروشیمی بسیار ارزش‌آفرین است.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به تولید ۷۰ میلیون تن محصول پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ از مواد خام نفت و گاز اشاره و تصریح کرد: این مواد در ۶۷ مجتمع تولید به کمک ۳ مجتمع یوتیلیتی تولید شده است که ظرفیت نصب‌شده مجموع صنعت پتروشیمی هم‌اکنون ۹۲ میلیون تن است.

عباس‌زاده با بیان اینکه ۴۷.۵ میلیون تن از ۷۰ میلیون محصول تولیدی، محصول نهایی در این صنعت بوده که به فروش رسیده است، ادامه داد: حدود ۲۸ میلیون تن از این محصولات صادر و ۱۲ میلیون تن در داخل فروخته شده که ارزش آن در مجموع ۲۷ میلیارد دلار بوده است.

وی طرح‌های در حال اجرای صنعت پتروشیمی را به ۲ گروه طرح‌های برنامه پنجم و ششم توسعه و طرح‌های برنامه هشتم توسعه تفکیک کرد و گفت: طرح‌های پتروشیمی برنامه پنجم و ششم توسعه بیشتر براساس استفاده از گاز پارس جنوبی برنامه‌ریزی شده‌اند به طوری‌که به‌عنوان نمونه در تولید متانول حدود ۱۰ درصد افزایش ظرفیت خواهیم داشت اما در تولید محصولات میانی هم شاهد مقداری رشد خواهیم بود.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به موقعیت ایران در تولید محصولات اصلی پتروشیمی در منطقه و جهان اشاره و اظهار کرد: هم‌اکنون ظرفیت تولید آمونیاک ۲۳۰ میلیون تن در دنیاست که ۱۹ میلیون تن آن سهم خاورمیانه و ۶.۵ میلیون تن آن سهم ایران است. همچنین از ۱۳۰ میلیون تن ظرفیت متانول جهانی، ایران سهم ۱۴ میلیون تنی دارد.

عباس‌زاده در تشریح وضع تولید محصولات پایه در منطقه افزود: عربستان در حوزه تولید اتیلن و پارازایلین و ایران در تولید متانول و آمونیاک وضع بهتری در منطقه دارند.

افزایش ۵۰ میلیون تنی ظرفیت با تکمیل طرح‌های برنامه هفتم توسعه

وی به ۶۸ طرح پتروشیمی برنامه هفتم توسعه اشاره و تصریح کرد: مجموع ظرفیت این طرح‌ها ۵۰ میلیون تن در سال است و نیاز به ۳۶ میلیارد دلار سرمایه دارند که تاکنون ۱۳ میلیارد دلار آن با میانگین پیشرفت ۴۰ درصد هزینه شده است.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: ۳۷ طرح پتروشیمی نیز در برنامه هشتم توسعه تعریف شده است که  مجوز و موافقت‌های لازم را دریافت کرده‌اند و مجموع ظرفیت آنها سالانه ۵۰ میلیون تن است و به حدود ۳۴ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارند.

عباس‌زاده به ۲ مگاپروژه در این طرح‌ها اشاره کرد و گفت: طرح پتروشیمی هرمز در عسلویه و طرح الماس خلیج فارس در ماهشهر تعریف شده‌اند.

وی به وضع صنعت پتروشیمی ایران با اجرای این طرح‌ها در ۱۰ سال آینده اشاره کرد و افزود: ظرفیت محصولات پایه از ۴۰ میلیون تن فعلی به ۱۰۰ میلیون تن، ظرفیت متانول از ۱۴ میلیون تن کنونی به ۴۰ میلیون تن، ظرفیت تولید آمونیاک از ۷ میلیون تن به ۹ میلیون تن، ظرفیت پلیمرها از ۸.۸ میلیون تن به ۳۱ میلیون تن، ظرفیت آروماتیک‌ها از ۴.۲ به ۶ میلیون تن و کود اوره از ۵ میلیون تن به ۹ میلیون تن خواهیم رسید.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به آخرین آمار واردات محصولات پتروشیمی از گمرک اشاره و اظهار کرد: واردات پلی‌یورتان در پنج سال گذشته، واردات SAP در ۲ سال گذشته و واردات SM پارسال افزایشی بوده است. براساس پایش انجام شده پارسال ۸۷۰ هزار تن به ارزش ۲ میلیارد دلار واردات محصولات پتروشیمی داشته‌ایم.

عباس‌زاده با برنامه‌ریزی انجام شده در اجرای طرح‌های زنجیره پروپیلن، متانول، اتیلن، آروماتیک و بوتیلن با سرمایه حدود ۴ میلیارد دلار در مجموع می‌توان ظرفیت حدود ۴ میلیون تنی ایجاد کنیم تا ارزبری ۲ میلیارد دلاری را کاهش دهیم و در مقابل ارزآوری مطلوبی هم داشته باشیم.

بیشترین مصرف متانول در دنیا در سوخت است

وی با بیان اینکه بیشترین مصرف متانول در دنیا ابتدا در سوخت، ۲۶ درصد برای تولید فرمالدئید و پس از آن تولید الفین‌ها و پروپیلن و اسیداستیک است، گفت: اما پرسش اساسی این است که ایران کدام زنجیره را برای مصرف متانول استفاده کند؟

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پاسخ به این پرسش تصریح کرد: حرکت به سمت تولید سوخت از متانول در ایران به‌دلیل یارانه تخصیص داده شده به دیگر سوخت‌ها اقتصادی نیست. ظرفیت‌های متفاوتی نیز در کشور برای تولید فرمالدئید ایجاد شده است که یا متوقف هستند و یا اینکه با ظرفیت پایینی در حال فعالیت هستند، بنابراین حرکت به سمت این محصول نیز اقتصادی نیست.

عباس‌زاده ادامه داد: هدف‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی اجرای طرح‌های MTO/MTP و تولید اسیداستیک به منظور مصرف متانول در کشور است.

وی افزود: در زنجیره آمونیاک نیز حدود ۵۴ درصد آمونیاک در جهان به اوره تبدیل می‌شود که ایران هم در این زمینه مطابق با دنیا تولید دارد.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به اینکه دنیا در زنجیره اتیلن هم بیشتر به سمت تولید پلی‌اتیلن سنگین و سبک حرکت کرده است، اظهار کرد: ۷۰ درصد پروپیلن تولیدی در جهان نیز به پلی‌پروپیلن تبدیل می‌شود که ظرفیت تولید پلی‌پروپیلن ایران حدود یک میلیون تن است و شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز به سمت افزایش تولید پلی‌پروپیلن هدف‌گذاری کرده است.

عباس‌زاده همچنین در ادامه وضع زنجیره بنزن، تولوئن، زایلن و کلر در دنیا و ایران را نیز تشریح کرد.

بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی روز چهارشنبه (۲۷ اردیبهشت‌ماه) به‌طور رسمی آغاز به‌کار کرد، این رویداد هر روز از ساعت ۹ تا ۱۷ دایر است و ۳۰ اردیبهشت‌ماه (شنبه) به‌کار خود پایان می‌دهد. نمایشگاه امسال با رونق دوباره صنعت نفت شاهد حضور ۲۰۰ شرکت خارجی از ۱۳ کشور جهان است.