صنعت‌نفت ایران در حالی پای به سال ۱۳۹۸ می‌گذارد که به دلیل بازگشت تحریم‌های نفتی و مالی ایالات‌متحده در شرایطی دشوار بسر‌ می‌برد. از یک سو فروش نفت و بازگشت درآمدهای نفتی با مشکلات سخت مواجه شده است و از سوی دیگر جذب سرمایه‌گذاری خارجی، انتقال تکنولوژی و توسعه میادین مشترک به سبب امتناع شرکت‌های نفتی از همکاری با کشورمان از ترس آمریکا متوقف شده است.

با این‌ همه اما وزارت نفت از طریق طراحی و اجرای برخی پروژه‌ها نظیر بسته‌های نگهداشت و افزایش تولید، تامین مالی ۳۰۰۰ میلیارد تومان برای اجرای این بسته‌ها از طریق انتشار اوراق و… در تلاش برای عبور از شرایط دشوار کنونی است.گذشته از موضوع ارزیابی عملکرد صنعت نفت در سال ۹۷ اینگونه به نظر می‌رسد که تعیین اولویت‌های این صنعت در سال آتی از اهمیتی بالا برخوردار است.

سید مهدی حسینی کارشناس ارشد نفت در گفت و گو با نفت‌خبر درباره اولویت‌های صنعت نفت در سال ۹۸ گفت: به نظر می‌رسد، شرایط فروش نفت در سال ۹۸ نسبت به امسال دشوارتر خواهد بود. به همین دلیل معتقدم اولویت اول تا پنجم صنعت نفت در سال ۱۳۹۸ تسهیل شرایط فروش نفت، ضمن حفظ امنیت مبادلات مالی و جلوگیری از سو استفاده‌های احتمالی با اخذ مجوز و توافق با نهادهای تصمیم‌گیر و دستگاه‌های نظارتی است. باید بپذیریم که فروش نفت در شرایط تحریم از همان مجاری و فرآیندی که در شرایط عادی انجام می‌شد نمی تواند صادرات یک ونیم میلیون بشکه نفت در روز را که در بودجه پیش‌بینی شده، تامین کند.

حسینی در ادامه کاهش صادرات میعانات گازی به دلیل تحریم‌ها به مثابه تهدیدی برای تولید گاز در کشور دانست و گفت: فروش و صادرات میعانات گازی مهم است. می‌دانیم که در هر فاز پارس جنوبی به طور متوسط ۳۸ تا ۴۰ هزار بشکه میعانات گازی تولید می‌شود. تکمیل فازهای جدید پالایشگاه ستاره جلیج فارس البته فروش میعانات در داخل کشور را تا حدودی تضمین کرده است. اما با افتتاح فازهای جدید پارس‌جنوبی و با توجه به کاهش صادرات میعانات گازی در اثر تحریم‌ها، قطعاً تولید گاز به مشکل خواهد خورد. از همین رو اجرای طرح‌های پالایشگاهی سیراف باید در اولویت قرار گیرد.

رئیس سابق کمیته بازنگری قراردادهای نفتی، اولویت بعدی وزارت نفت را متناسب سازی قراردادهای EPC و EPD با شرایط موجود در کشور دانست و در این باره گفت: در شرایطی که تحریم‌ها جذب سرمایه‌‌گذاری خارجی در صنعت نفت را متوقف کرده است، ما باید شرایط فعالیت برای شرکت‌های داخلی و به خصوص فعالین بخش خصوصی در قراردادهای پیمانکاری مانند بسته‌های نگهداشت و افزایش تولید تسهیل کنیم. به عنوان مثال نرخ بازگشت سرمایه در همه پروژه‌های نگهداشت و افزایش تولید ۱۴.۵ درصد در نظر گرفته شده که این موضوع هم با توجه به شرایط اقتصادی کشور و هم تفاوت‌های فنی در این میدان‌ها درست نیست. به همین دلیل معتقدم به منظور تسهیل فعالیت در این پروژه‌ها و حمایت از بخش خصوصی باید در مواردی از این دست انعطاف بیشتری وجود داشته باشد که البته این امر خود نیازمند هماهنگی همه دستگاه‌ها با وزارت نفت است.

حسینی در ادامه با اشاره به اولویت تولید نفت از میادین نفتی مشترک با توجه به کوچک بودن اکثر آنها، به نفت خبر گفت: تولید نفت از میادین مشترک همیشه اولویت صنعت نفت بوده است.ما پیشتر برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و افزایش تولید از این میادین با توجه به سرعت عمل رقبا قراردادهای IPC را طراحی کردیم و در آن برای سرمایه‌گذار امتیازاتی را در نظر گرفتیم. حالا با توجه به توقف سرمایه‌گذاری خارجی باید همین امتیازات، بلکه بیشتر از آن برای سرمایه‌گذار داخلی در نظر گرفته شود. همچنین باید پروژه‌های ارزان، زودبازده و آسان در خود میادین مشترک شناسایی و به بخش خصوصی سپرده شود. یعنی در برداشت از میادین مشترک هم باید اولویت‌بندی و برنامه‌ریزی انجام شود.

حسینی در ادامه افزود: البته با توجه به تحریم‌ها و کاهش صادرات نفت شرکت ملی نفت با در نظر گرفتن اولویت برداشت از میادین مشترک با برنامه‌ریزی دقیق می تواند بار اصلی تولید را نفت را از میادین غیرمشترک به میادین مشترک ارزان، زودبازده و آسان منتقل کند.