جیب خالی کارفرمایان و ریسک در پروژه‌های نفتی
عدم بودجه شرکت‌های دولتی برای خرید تجهیزات و کالا‌ها از جمله دغدغه‌هایی است که از دیر باز سایه به سایه صنعت نفت در حرکت بوده است؛ امری که منجر به کند شدن شرایط کار در بین سازندگان و تولیدکنندگان شده است و باعث شده روند سرمایه‌گذاری و اجرای پروژه‌ها را با اخلال مواجه کند. در این شرایط نداشتن بضاعت مالی کارفرمایان برای سفارش ساخت و تأمین قطعات، منجر به این می‌شود که پیمانکار متوسل به استفاده از قطعات نامرغوبی شود.
سیدمحمدتقی‌داوودی، مدیر پروژه‌های نفت و نیروگاهی شرکت مهندسی بدر سیستم روایت دیگری از بازار کار دارد. با توجه به این‌که قطعات تولیدی این واحد خصوصی مربوط به توربین‌هایی است که در ماشین‌آلات دوار واقع در خشکی و سکوهای روی آب به‌کارگرفته می‌شوند، این شرکت در شرایطی وارد بازار کار شد که در یک مقطع زمانی هیچ همکاری از جانب شرکت‌های خارجی برای تأمین قطعات توربینی صورت نگرفته بود.
شرایط سخت پروژه‌ها در دوران تحریم
داوودی در گفت‌و‌گو با خبرنگار انرژی مناقصه‌مزایده می‌گوید: با توجه به شرایط تحریم‌ها، قطع همکاری شرکت‌های خارجی با کارفرمایان ایرانی و سخت‌تر شدن اجرای پروژه‌های نفتی را دوچندان برای صنعت نفت ترسیم کرد، فرصتی فراهم شد تا پتانسیل مجموعه‌های تولیدی مانند این شرکت بهتر نمود پیدا کند.
وی ادامه می‌دهد: براین اساس و در نهایت با بازدید قطعات، ابعاد‌برداری، تعیین نوع مواد اولیه و تهیه نقشه‌های ساخت و روش‌های تولید، موفق به تولید پره‌های توربین شدیم و توانستیم ۹ واحد از واحدهای توربین را به چرخه تولید بازگردانیم.
به گفته داوودی این شرکت قطعاتی را تولید می‌کند که در توربین‌‌ها و ماشین‌آلات دوار واقع در خشکی و سکوهای روی آب به‌کار می‌روند.
بودجه آب رفت!
این فعال خصوصی با اشاره به روند شرکت در مناقصات توضیح می‌دهد: ما براساس سفارش‌هایی که از طریق وزارت نفت اعلام می‌شود اعلام آمادگی می‌کنیم و بعد از بررسی اعلام آمادگی با توجه به توانمندی‌های شرکت پروژه‌ها به مرحله اجرا می‌رسند.
او با تأکید براین‌که علی‌رغم اعلام حضور در پروژه‌ها برخی موارد به نتیجه نمی‌رسند، می‌گوید: در حال‌حاضر برای ساخت کلیه توربین‌های شرکت مناطق نفتخیز جنوب اعلام آمادگی کرده‌ایم، اما با توجه به محدودیت‌های مالی که وزارت نفت با آن درگیر است ممکن است در همه موارد منتج به نتیجه نشود.
داوودی اضافه می‌کند: براساس مراوداتی که با شرکت مهندسی ساخت کالا داشتم می‌گویند قطعات تولیدی مورد نیاز است ولی بودجه‌ای برای سفارش وجود ندارد!
تأمین نیاز واحد‌ها با قطعات قدیمی
وی تصریح می‌کند: متأسفانه در چنین شرایطی نیاز بخش‌ها و واحد‌ها با همان قطعات قدیمی بعد از تعمیر شدن تأمین می‌شود، این در حالی است که عمر قطعات روبه پایان است و با پذیرش ریسک دوباره آن را مورد استفاده قرار می‌دهند، در این شرایط احتمال دارد قطعه دچار شکستگی یا حادثه جبران‌ناپذیر دیگری بشود.
به اعتقاد داوودی تأمین بخشی از قطعات جزو نیازهای فورس‌ماژور صنعت است که با توجه به شرایط تحریم و محدودیت‌های مالی که وجود دارد کارفرما سعی می‌کند بین گزینه بد و بدتر انتخابی داشته باشد، بنابراین مجبور می‌شود گزینه بد را انتخاب کند و روی آن سرمایه‌گذاری کند و به بازسازی قطعات متوسل شود. این درحالی است که استفاده از قطعات بازسازی شده و قطعات یدکی جدید تولید شده در بهره‌برداری و افزایش تولید نفت تأثیر مستقیم می‌گذارد.
در برخی موارد برای این‌که هزینه پروژه کاهش پیدا کند از طریق پیمانکار متوسل به استفاده از قطعات نامرغوب (عدم‌کیفیت مواد اولیه تولیدی) می‌شوند و بعد از تحویل پروژه به‌کارفرما کاشف به عمل می‌آید که کار از کیفیت پایینی برخوردار است.
وی در پایان با انتقاد از حمایت دولت از بخش‌خصوصی می‌گوید: متأسفانه موضوع حمایت از کالای ایرانی و تولیدکنندگان داخلی مبدل به یک شعار و حرف شده است و در عمل اقدامی خاص و سرمایه‌گذاری مؤثر در این راستا صورت نمی‌گیرد.
